Scroll Top

FAQ

To dziedzina życia gospodarczego i społecznego, w której priorytetem jest człowiek. Głównym celem podmiotów ekonomii społecznej nie jest sam zysk, lecz pomoc tym, którzy potrzebują wsparcia, na przykład poprzez tworzenie miejsc pracy dla osób zagrożonych wykluczeniem społecznym, takich jak niepełnosprawni, seniorzy czy bezrobotni.

Początki ekonomii społecznej w Polsce sięgają czasów przed odzyskaniem niepodległości, w 1918 roku. To wtedy powstał ruch spółdzielczy który często stanowił jedyną możliwość prowadzenia aktywności zawodowej przez osoby z grup wykluczonych ekonomicznie, a często także społecznie, takich jak niepełnosprawni, bezdomni, seniorzy itd.

Ekonomia społeczna promuje podmiotowe podejście do pracowników oraz wywiera istotny wpływ na życie lokalnych społeczności, wspierając reintegrację zawodową i społeczną osób, które w innym wypadku mogłyby być całkowicie wykluczone z życia lokalnej społeczności.

Zgodnie z zapisami ustawy o ekonomii społecznej, jest to działalność podmiotów ekonomii społecznej, której celem jest przede wszystkim reintegracja społeczna i zawodowa, tworzenie miejsc pracy dla osób zagrożonych wykluczeniem społecznym oraz świadczenie usług społecznych. Działalność ta może być prowadzona w formie działalności gospodarczej, działalności pożytku publicznego i innych odpłatnych usług.

Osoby fizyczne, spełniające kryteria grupy docelowej projektu, tj. osoby, o których mowa w art. 2 pkt. 6 ustawy z 5.08.2022 r. o ekonomii społecznej, w tym z pierwszeństwem udziału osób wg art. 2 pkt 6 lit. b, d, e, g, h, i, l, tj.:

  1. bezrobotne, o których mowa w art. 2 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (Dz. U. z 2023 r. poz. 735, 1429, 1723 i 1737),
  2. bezrobotne długotrwale, o których mowa w art. 2 ust. 1 pkt 5 ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy,
  3. poszukujące pracy, o których mowa w art. 2 ust. 1 pkt 22 ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy, bez zatrudnienia:
    • w wieku do 30. roku życia oraz po ukończeniu 50. roku życia lub
    • niewykonujące innej pracy zarobkowej, o której mowa w art. 2 ust. 1 pkt 11 ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy,
  4. osoby niepełnosprawne w rozumieniu art. 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych,
  5. absolwentów centrów integracji społecznej oraz absolwentów klubów integracji społecznej, o których mowa w art. 2 pkt 1a i 1b ustawy z dnia 13 czerwca 2003 r. o zatrudnieniu socjalnym,
  6. osoby spełniające kryteria, o których mowa w art. 8 ust. 1 pkt 1 i 2 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz. U. z 2023 r. poz. 901, 1693, 1938 i 2760),
  7. osoby uprawnione do specjalnego zasiłku opiekuńczego, o których mowa w art. 16a ust. 1 ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (Dz. U. z 2023 r. poz. 390, 658 i 1429) – od 1.01.2024 kryterium nie obowiązuje
  8. osoby usamodzielniane, o których mowa w art. 140 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej (Dz. U. z 2023 r. poz. 1426 i 1429) oraz art. 88 ust. 1 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej
  9. osoby z zaburzeniami psychicznymi, o których mowa w art. 3 pkt 1 ustawy z dnia 19 sierpnia 1994 r. o ochronie zdrowia psychicznego (Dz. U. z 2022 r. poz. 2123 oraz z 2023 r. poz. 1972),
  10. osoby pozbawione wolności, osoby opuszczające zakład karny oraz pełnoletnie osoby opuszczające zakład poprawczy,
  11. osoby starsze, o których mowa w art. 4 pkt 1 ustawy z dnia 11 września 2015 r. o osobach starszych (Dz. U. poz. 1705),
  12. osoby, które uzyskały w Rzeczypospolitej Polskiej status uchodźcy lub ochronę uzupełniającą.

Główne zadania Ośrodka Wsparcia Ekonomii Społecznej to:

  • usługi animacji lokalnej,
  • usługi doradcze i szkoleniowe dla podmiotów ekonomii społecznej,
  • pomoc w tworzeniu podmiotów ekonomii społecznej (PES) i przedsiębiorstw społecznych (PS) oraz wspieranie prowadzonej przez nie działalności,
  • finansowanie tworzenia miejsc pracy w PS,
  • wsparcie działań reintegracyjnych podejmowanych przez przedsiębiorstwa społeczne, w tym wsparcie w tworzeniu Indywidualnych Planów Reintegracji (IPR) oraz finansowanie tych działań we współpracy z Centrami Integracji Społecznej oraz Klubami Integracji Społecznej,
  • wsparcie PES i PS w postępowaniach o udzielenie zamówień publicznych,
  • wzmacnianie potencjału kadrowego, finansowego, innowacyjnego PES i PS oraz udzielanie im wsparcia biznesowego.

Usługi animacji lokalnej, które są realizowane przez OWES-y, polegają na podejmowaniu działań mających na celu:

  • stymulowanie aktywności osób, grup i instytucji w przestrzeni publicznej,
  • wzbogacenie życia społeczności lokalnej poprzez inicjowanie różnorodnych aktywności, które obejmują pracę z grupami w danym środowisku lokalnym, w szczególności skupiają się na aktywizacji zawodowej i społecznej osób, które są zagrożone wykluczeniem społecznym.

Istotnym elementem działań animacyjnych jest współpraca z podmiotami zewnętrznymi, takimi jak podmioty ekonomii społecznej, jednostki samorządu terytorialnego (JST) oraz lokalni przedsiębiorcy. Ta współpraca ma na celu rozwijanie ekonomii społecznej w subregionie jeleniogórskim.

Podmioty ekonomii społecznej (PES) obejmują różne typy organizacji, takie jak:
  1. spółdzielnia socjalną,
  2. warsztat terapii zajęciowej i zakład aktywności zawodowej,
  3. centrum integracji społecznej i klub integracji społecznej,
  4. spółdzielnia pracy, w tym spółdzielnia inwalidów i spółdzielnia niewidomych oraz spółdzielnia produkcji rolnej,
  5. organizacja pozarządową, o której mowa w art. 3 ust. 2 ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie (Dz. U. z 2023 r. poz. 571), z wyjątkiem partii politycznych, europejskich partii politycznych, związków zawodowych i organizacji pracodawców, samorządów zawodowych, fundacji utworzonych przez partie polityczne i europejskich fundacji politycznych,
  6. podmiot, o którym mowa w art. 3 ust. 3 pkt 1, 2 lub 4 ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie.
Mimo różnorodności, wszystkie te podmioty działają w ramach ekonomii społecznej, mając na celu nie tylko osiągnięcie zysków, ale także służenie społeczeństwu i przyczynianie się do poprawy sytuacji osób potrzebujących wsparcia społecznego i zawodowego.

Przedsiębiorstwem społecznym jest podmiot, który prowadzi co najmniej jeden z trzech poniższych typów działalności:

  • działalność odpłatna pożytku publicznego, o której mowa w art. 8 ust. 1 ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie,
  • działalność gospodarcza, o której mowa w art. 3 ustawy Prawo przedsiębiorców,
  • inna działalność o charakterze odpłatnym, o której mowa w art. 2 ust. 2 ustawy o ekonomii społecznej.

Ponadto przedsiębiorstwo społeczne musi spełniać jednocześnie m.in. poniższe warunki:

  • działalność ma służyć rozwojowi lokalnemu i mieć na celu reintegrację zawodową i społeczną osób zagrożonych wykluczeniem społecznym lub realizację usług społecznych,
  • zatrudnienie co najmniej 3 osób na podstawie umowy o pracę lub spółdzielczej umowy o pracę w wymiarze co najmniej 1/2 etatu,
  • w przedsiębiorstwie działającym w celu reintegracji społecznej i zawodowej osób zagrożonych wykluczeniem społecznym, co najmniej 30% ogółu osób zatrudnionych to osoby zagrożone wykluczeniem społecznym, wykonujące pracę na podstawie umowy o pracę lub spółdzielczej umowy o pracę,
  • zysk albo nadwyżka bilansowa uzyskane z wykonywanej działalności gospodarczej nie są dzielone między członków, udziałowców, akcjonariuszy i osoby zatrudnione w przedsiębiorstwie.

Ważne!

Przedsiębiorstwa społeczne to nie odrębna forma prawna, lecz pewien status, który mogą uzyskać organizacje działające w ramach ekonomii społecznej. Status PS jest przyznawany przez wojewodę po przeprowadzeniu odpowiedniej procedury administracyjnej, która ma na celu ocenę, czy dany podmiot spełnia m.in. wymienione wyżej kryteria. Przedsiębiorstwa społeczne działają głównie w celu reintegracji osób znajdujących się w sytuacji zagrożenia wykluczeniem społecznym lub świadczenia usług o charakterze społecznym.

Reintegracja społeczna to proces, który ma na celu przywrócenie jednostce lub zdobycie przez nią oraz utrzymanie zdolności do aktywnego uczestnictwa w życiu społeczności lokalnej oraz pełnienia ról społecznych w miejscu pracy, zamieszkania lub pobytu. Reintegracja obejmuje także działania mające na celu społeczną rehabilitację osób niepełnosprawnych.

Reintegracja zawodowa to proces, który ma na celu zdobycie nowych kwalifikacji, kompetencji, wiedzy i umiejętności, aby przywrócić lub uzyskać oraz utrzymać zdolność do samodzielnego wykonywania pracy na rynku pracy oraz osiągnięcia rozwoju zawodowego. W ramach tego procesu realizowana jest również rehabilitacja zawodowa osób niepełnosprawnych.

Wykluczenie społeczne oznacza sytuację, w której jedna osoba, będąc częścią społeczeństwa, nie ma możliwości pełnego uczestnictwa w jego życiu. To ograniczenie nie wynika jednak z jej osobistych przekonań, lecz jest poza jej kontrolą. Wykluczenie społeczne jest zjawiskiem wielowymiarowym i praktycznie oznacza, że osoba nie ma możliwości aktywnego uczestniczenia w życiu gospodarczym, politycznym i kulturalnym z powodu braku dostępu do zasobów, dóbr i instytucji, ograniczenia praw społecznych oraz braku spełnienia podstawowych potrzeb.

Skip to content